Một Thảm Họa sau khi Khai Thác Bauxite

Ngày thứ Hai, mùng 4 th. 10, 2010 vừa qua thảm họa đã xảy ra tại Hungary khi một khúc đê của hồ chứa bùn quặng bauxite bị vỡ, đổ xuống hạ lưu. Các thành phố Devecser và Kolontar đã bị ngập trong bùn đỏ. Báo cáo đầu tiên có 4 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương. Nhưng trầm trọng hơn cả là những di hại nhiều năm sau về sức khỏe con người và hệ sinh thái của cả một vùng rộng lớn



Ít nhất hai người chết, 7 người mất tích và hàng chục người bị thương tại thị trấn Devecser, cách thủ đô Budapest 164 km về phía tây nam. Ảnh: AP.




Các lực lượng cứu trợ được huy động tới khu vực để giải cứu người dân bị mắc kẹt trong các ngôi nhà ngập giữa biển đỏ. Ảnh: AP.



Một người đàn ông ngồi trên nóc nhà chờ được giải cứu. Ảnh: AP.





Tại nhiều nơi, dòng nước đục đỏ ngầu dâng ngập đến đầu gối, khiến cho việc cứu trợ gặp nhiều khó khăn. Ảnh: AP.






Một phụ nữ đứng chờ hoang mang trước nhà ngập đầy bùn đỏ. Ảnh: AP.



Lính cứu hỏa phải dùng đến các xe cẩu hạng nặng để giải cứu người dân. Ảnh: AP.





Một lính cứu hỏa dốc bùn đỏ ra khỏi chiếc ủng của mình. Ảnh: EPA.





Khoảng 400 ngôi nhà bị chìm trong biển đỏ, 40 người đã được giải cứu trong hôm qua. Tại một số nơi, dòng sông đỏ dâng cao lên tận 2 m. Ảnh: AP.



Người dân được chở đi trên chiếc xe tải cỡ lớn. Ảnh: EPA.





Bể chứa nước đỏ ngầu của nhà máy hóa chất Hungary khi chưa bị vỡ. Ảnh chụp ngày 24/8/2006 Ảnh: AP.






Người dân và nhân viên chính phủ dọn dẹp trong làng Kolontar ở phía tây Hungary sau khi bùn đỏ từ bể chứa chất thải bauxite tràn qua làng. Ảnh: AFP.

AFP cho biết, bùn độc tràn tới sông Raab và Danube tại thành phố Gyor. Một viên chức của Hungary thông báo mức độ ô nhiễm của nước sông Danube đã vượt mức thông thường.
“Kết quả phân tích nhiều mẫu nước ở đoạn hợp lưu của sông Raab và sông Danube cho thấy nồng độ kiềm trong nước tăng thêm 8,96 tới 9,07%”.
Nồng độ kiềm là một trong những tiêu chí được dùng đánh giá mức độ ô nhiễm của nước. Chất lượng nước được coi là bình thường nếu nồng độ kiềm bằng hoặc dưới 8%.
Ông Gbor Figeczky, quyền giám đốc điều hành của Quỹ Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (WWF) tại Hungary, cảnh báo rằng sau khi tràn xuống sông Danube, chất thải bauxite có thể gây nên tác hại có quy mô quốc tế.
“Một số loài động vật và thực vật chết ngay lập tức, một số loài khác sẽ bị nhiễm độc trong thời gian dài do bùn độc tích tụ trong cơ thể chúng”, ông nói.
WWF hôm qua cũng tuyên bố bùn độc tại Hungary sẽ để lại tác động lâu dài trong đất, nước, hệ động vật và hệ thực vật.
Bauxite là một loại quặng nhôm trầm tích có màu hồng, nâu được hình thành từ quá trình phong hóa các đá giàu nhôm hoặc tích tụ từ các quặng có trước bởi quá trình xói mòn. Chất thải từ bauxite chứa nhiều kim loại nặng cực độc.





Những người tình nguyện vớt xác cá trên sông Marcal tại Hungary hôm 7/10. Ảnh: AFP.

Hôm qua (7 tháng 10, 2010) bùn độc đã tới sông Danube, Raab và Marcal. Toàn bộ cá trong sông Marcal đã bị giết chết.
Livescience đưa tin công nhân đang đổ thạch cao xuống sông Marcal để làm đông đặc bùn đỏ. Họ cũng dùng hóa chất để trung hòa các chất độc. Cơ quan Cứu trợ quốc gia Hungary thông báo các kỹ sư đề nghị chỉnh dòng chảy của sông Marcal để nước chảy vào những cánh đồng. Tuy nhiên, các viên chức trách nhiệm phản đối kế hoạch vì sợ rằng hành động đó sẽ gây nên tác hại lớn hơn.
Bùn đỏ là sản phẩm được thải ra trong quá trình xử lý bauxite để sản xuất nhôm. Loại bùn này thường được chứa trong các bể, hồ. Ở trạng thái bùn, chất thải có thể phá hủy quần áo và gây bỏng trên da. Sau khi nước trong bùn bốc hơi, bùn biến thành đất khô màu đỏ giống đất sét. Những hạt bụi siêu nhỏ nhỏ tạo nên loại đất đó có thể bay lơ lửng trong không khí. Nếu người dân hít phải chúng, họ sẽ có nguy cơ mắc ung thư phổi rất cao. Các tổ chức môi trường cho rằng, sau thảm họa này các chính phủ nên cấm việc chứa chất thải bô xit trong các bể lộ thiên.
Giới chuyên gia vẫn chưa biết hết tên của những chất độc trong bùn đỏ. Các quan chức cho rằng trong số chất độc có arsenic (thạch tín) và chrome. Chưa ai dự đoán được những tác động lâu dài của bùn đỏ.
Nhà chức trách Hungary và các chuyên gia nhận định việc làm sạch bùn và phục hồi cuộc sống tại những vùng bị bùn đỏ tấn công sẽ kéo dài vài năm. Nước uống có thể nhiễm độc do hóa chất ngấm xuống đất và mạch nước ngầm. Người dân cũng sẽ không thể trồng trọt hay sản xuất nông nghiệp trong nhiều năm.
Báo New Zealand Herald cho hay, các tổ chức bảo vệ môi trường lo ngại bùn đỏ có thể gây nên hậu quả lớn đối với hệ sinh thái biển quốc tế, bởi sông Danube chảy qua Hungary, Croatia, Serbia, Romania, Bulgaria, Bulgaria, Ukraine và Moldova trước khi đổ vào Biển Đen.
“Thảm họa tại Hungary có thể vượt qua biên giới nước này”, ông Joe Hennon, người phát ngôn của Liên minh châu Âu, nói.
Liên minh châu Âu từng kêu gọi giới chức Hungary thực hiện mọi biện pháp để ngăn cho bùn không tới sông Danube, nhưng điều họ không mong muốn đã xảy ra.