Hội Nghị Dân chủ cấp cao tại Ba Lan

Hội thảo cấp cao tại Krakow kết thúc sau 3 ngày họp cuối tuần qua, đánh dấu 10 năm thành lập Cộng đồng Dân chủ quy tụ hơn 100 quốc gia thành viên đồng lòng cổ xúy và bảo vệ dân chủ.



RFA Photo/Vân Anh

Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski (bên phải) tại Hội nghị Dân chủ Cấp cao, diễn ra ở Ba Lan từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 7 năm 2010.


Tinh thần dân chủ

Hội thảo dầy đặc thảo luận đa chiều và là cơ hội tiếp cận hiếm hoi với chính giới, các nhà hoạt động chính trị, xã hội trên toàn cầu.

Hội thảo còn cho phép người quan tâm bắt nhịp tinh thần dân chủ của nhiều quốc gia, được biết các vấn đề ưu tiên của khối những quốc gia dân chủ qua. “Bản đồ hành động” được soạn thảo tại hội nghị.

Nhiều cuộc tranh luận được bắt đầu bằng những quan ngại về “cơn khủng hoảng của nền dân chủ”. Ngoại trưởng Tây Ban Nha bắt đầu bài nói chuyện bằng một thống kê: kể từ những năm 70 của thế kỷ trước, cho tới nay, đã có tới 30 quốc gia dân chủ bị tước đoạt nền dân chủ bởi đói nghèo và thiếu niềm tin vào những tiến trình dân chủ.

Ngoại trưởng Ba Lan thì cho rằng tham nhũng là nguyên do chính khiến niền tin dân chủ bị mai một. “Tham nhũng là con đường thẳng dẫn tới thoái mòn niềm tin đại chúng vào chính sách và chính giới” – Radosław Sikorski, ngoại trưởng Ba Lan nói.

Nhữnng người tranh luận đồng thuận, rằng Ba Lan lại là thí dụ cho thấy những nước đi theo con đường Ba Lan đều là tiêu điểm cho tiến trình dân chủ nhờ phát triển kinh tế, xã hội… Mọi chỉ số của thế giới hiện đại đều dẫn tới kết luận rằng dân chủ sẽ được hậu thuẫn mạnh mẽ nhờ đông đảo đồng minh các khối dân chủ, nhờ phát triển kỹ thuật và nỗ lực mạnh mẽ cho hòa bình, tự do.

“Hàng trăm cuộc chiến đã xảy ra kể từ sau Thế chiến II, thế nhưng chưa có xung đột quân sự nào xảy ra giữa 2 quốc gia dân chủ” – là một trong những bình luận bên lề được đưa ra tại hội nghị Dân Chủ Cấp Cao.

Một trong những đại diện của phong trào dân chủ Việt Nam tại Hội nghị, phát ngôn viên Đảng Dân Chủ Nhân Dân, ông Đỗ Thành Công nói về ý nghĩa hội nghị đối với các quốc gia độc tài trong đó có Việt Nam: “Để hội đủ tư cách thành viên, nhà nước phải đại diện cho quốc gia dân chủ nên Việt Nam không phải thành viên của Hội nghị này. Còn các quốc gia thành viên tham dự rất đông đủ trong hội nghị và trong 3 ngày hội nghị, họ có nhắc tới Việt Nam rất nhiều. Tôi cũng đã có cơ hội trình bày, chia sẻ kinh nghiệm đấu tranh và học hỏi kinh nghiệm đấu tranh từ những nhà dân chủ từ những quốc gia độc tài như Cuba, Miến Điện, Trung Quốc… Đó là cơ hội rất lớn cho anh chị em đấu tranh dân chủ cụ thể là tại Việt Nam nhìn vào đây như một hi vọng để chúng ta rút ra kinh nghiệm, trao đổi và để chúng ta từng bước phối hợp sức mạnh, tận dụng sự đoàn kết, làm cho sức mạnh dân chủ của chúng ta mạnh mẽ hơn”.

3 trụ cột xã hội

Một trong những vị khách quan trọng nhất của hội nghị, ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton nhiệt thành nói về 3 trụ cột của cuộc sống xã hội: 3 trụ cột đó, ngoài tự do của các cá thể, là mạch sống của dân tộc tự do: chính phủ đại diện, thị trường hiệu quả và xã hội dân sự. Chúng cho phép mọi dân tộc thịnh vượng và phát triển. Ta nói nhiều về chính giới, về tiền tệ. Thế nhưng xã hội tự biết tổ chức cũng không kém phần quan trọng.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ nói phong trào “Đoàn Kết” của Ba Lan, phong trào xã hội rộng lớn mang lại thành quả đáng trân trọng, chiến thắng không cần tiền bạc, không cần đổ máu, bởi là phong trào thỏa mãn nguyện vọng của người dân muốn được trân quý các giá trị đối với người dân là gần gũi. Bà ngoại trưởng còn nhắc tới ngày lập nước của Hoa Kỳ: Ngày độc lập của Hoa Kỳ mùng 4 tháng 7 cho phép chúng ta hiểu tại sao xã hội dân sự lại quan trọng với chúng ta tới vậy. Hoa Kỳ đã là dân tộc, trước khi hình thành nhà nước. Và Hoa Kỳ đã là một xã hội, trước khi trở thành dân tộc.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ động viên các thành viên tham dự hội nghị hỗ trợ guồng máy xã hội được hoạt động độc lập, ngay trong các quốc gia độc tài. “Các quốc gia độc tài sẵn sàng hủy hoại những guồng máy xã hội từ ban sơ thế nhưng chúng phải ý thức được hậu quả chính trị và kinh tế trong giao ban quốc tế” – là những gì hai ngoại trưởng Hoa Kỳ và Tây Ban Nha đều nhắc tới.

Indonesia nổi lên tại hội nghị với gương mặt ngoại trưởng thanh tú, nhiệt huyết và đại diện cho nền dân chủ trẻ tuổi từ Á Châu, ông Raden Mohammad Marty Muliana Natalegawa. Đại diện quốc gia hầu hết theo Hồi giáo nói về nhiệm vụ quan trọng của đất nước ông với tư cách thành viên ASEAN: “Indonesia coi nghĩa vụ của mình là cách mạng chuyển đổi tại Đông - Nam Á Châu cũng như các quốc gia ASEAN để các giá trị dân chủ được các nước này coi trọng.”

Một đại biểu Việt Nam của Hội nghị, chị Đỗ Bùi Tiên thuộc tổ chức “Phụ nữ vì nhân quyền” kể về điều làm chị ấn tượng tại cuộc họp: "Các quốc gia vùng trung đông, không phải là thể chế cộng sản nhưng vẫn là thể chế độc tài. Rất nhiều người phụ nữ mà tôi không ngờ tới, rằng họ vẫn âm thầm hoạt động, âm thầm tranh đấu và dành quyền dân chủ không phải cho chính họ mà cho người dân trong nước họ, để những người dân bình thường nhất hiểu thế nào là dân chủ.



Chị Đỗ Bùi Tiên thuộc tổ chức “Phụ nữ vì nhân quyền” tại Hội nghị Dân chủ Cấp cao, diễn ra ở Ba Lan từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 7 năm 2010. RFA Photo/Vân Anh.


Người ta quan niệm dân chủ là thứ mấu chốt để thăng hoa đời sống con người, đưa nền kinh tế phát triển một cách hài hòa, công bình và nâng diện mạo quốc gia mình ra với cộng đồng quốc tế. Có nhà đối lập của Singapor đã không được chính quyền cho ra khỏi Singapor để tham dự hội nghị này mặc dù Singapor là quốc gia có nền kinh tế phát triển. Điều này chứng tỏ rằng đồng tiền không mang lại dân chủ tới cho con người."

Riêng với đại biểu là thành viên đảng đối lập của Việt Nam, anh Đỗ Thành Công thì nguyện vọng trong tương lai Việt Nam cũng sẽ được như Ba Lan: “Riêng sự xuất hiện của ông Lech Wałęsa tại hội nghị đã là một sự cổ võ lớn. Nhưng kỷ niệm của ngày hôm nay cũng là ngài bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan đã mất, người khởi xướng thành lập Cộng đồng Dân chủ. Riêng ông cũng là nhà sáng lập phong trào “Đoàn Kết” của Ba Lan. Tấm gương của ông xứng đáng để tất cả những người đấu tranh cho tự do dân chủ nhìn vào và thấy rằng nếu đất nước Việt Nam chúng ta có nhiều người như vậy, coi đó là hướng đi, là biểu tượng thì trong tương lai Việt Nam cũng sẽ trở thành Ba Lan.”

Vừa rồi là những ghi chép của RFA tại Hội nghị Dân chủ Cấp Cao mới diễn ra ngày tại cố đô Krakow của Ba Lan trong 3 ngày cuối tuần qua.

Vân Anh, thông tín viên RFA tại Ba Lan.